Projekt realizowany przez Klub Jagielloński i Instytut Studiów Międzykulturowych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w ramach konkursu Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej „Wsparcie wymiaru samorządowego i obywatelskiego polskiej polityki zagranicznej – 2016”

O projekcie

Projekt MOSTY NADZIEI jest próbą ukazania bogatego dziedzictwa dialogu międzykulturowego, jakie przez wieki tworzyło się poprzez kulturotwórczą aktywność Krakowa i jego najwybitniejszych przedstawicieli, którzy, tak jak Paweł Włodkowic (ok. 1370-1435), stali się luminarzami europejskiej tradycji poszanowania tolerancji, prawa i godności narodów, jako podstawy europejskiego ładu i współpracy.

Projekt MOSTY NADZIEI wkomponowuje się przywołaniem tego dziedzictwa w ideę Światowych Dni Młodzieży, dla których Kraków stał się symbolem wspólnoty wartości wszystkich chrześcijan, oraz wszystkich ludzi dobrej woli, dla których poszukiwanie współczesnych form dialogu jest wyzwaniem nie tylko miłosierdzia, ale także elementarnych praw człowieka w jego wielorakich możliwościach i prawdziwym potencjale rozwoju.

Projekt MOSTY NADZIEI stanowi ofertę przełamującą podziały ekonomiczne, religijne, kulturowe i mentalne poprzez zaproszenie do świadomego i refleksyjnego rozpoznania wartości dialogicznych, jakie zawarte są w dziedzictwie kulturowym regionów na przykładzie dziedzictwa jagiellońskiego oraz jego twórczych aplikacji. Zadanie to ma być zrealizowane poprzez program dwóch seminariów i debaty edukacyjnej animowanej przez Klub Jagielloński we współpracy z przedstawicielami środowisk naukowych, szczególnie Instytutu Studiów Międzykulturowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, w celu zbudowania trwałej sieci współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej, dla której Światowe Dni Młodzieży są wielką inspiracją oraz realnym doświadczeniem wkomponowanym w realia i historię duchowości Krakowa. Inspiracja ta zakorzeniona w polskich i europejskich źródłach tożsamości kulturowej tego miejsca daje nadzieję na zbudowanie prawdziwych mostów pomiędzy przeszłością a przyszłością, pomiędzy wspólnotami ludzi komunikujących się poprzez wartości dziedzictwa dialogu. Projekt MOSTY NADZIEI jest ich ukazaniem i próbą dalszego rozwoju.

Realizowane zadania

1. Semminar / Seminarium (30 września 2016 r.) BRIDGES OF HOPE – Heritage of Dialogue in Kraków Thoughts of Jagiełło, Włodkowic, Decjusz and John Paul II as an Inspiration for Development. MOSTY NADZIEI – dziedzictwo dialogu Krakowa. Myśl Jagiełły, Włodkowica, Decjusza i Jana Pawła II jako inspiracja do rozwoju. Więcej w opisie seminarium oraz na Facebooku.
2. Konferencja pod honorowym patronatem Przewodniczącego Rady Miasta Krakowa Bogusława Kośmidera oraz Dziekana Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr. hab. Zdzisława Macha (28 października 2016 r.). MOSTY NADZIEI – dziedzictwo dialogu Krakowa. Jagiellońskie inspiracje – twórcze aplikacje. Więcej w opisie konferencji oraz na Facebooku.
3. Debata edukacyjna (14 listopada 2016 r.) – MOSTY NADZIEI – dziedzictwo dialogu Krakowa. Potencjał przyszłości. Więcej w opisie debaty oraz na Facebooku.
4. Seminarium podsumowujący projekt (28 listopada 2016 r.) – MOSTY NADZIEI. Dziedzictwo kulturowe Krakowa jako animacja dialogu międzykulturowego na przykładzie Światowych Dni Młodzieży 2016. Więcej na Facebooku.
5. Publikacja: Mosty nadziei. Jagiellońskie inspiracje dialogu międzykulturowego, red. L. Korporowicz, P. Plichta, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2016, ss. 296, ISBN 978-83-946655-0-0. Dostępna online na stronie internetowej Repozytorium Biblioteki Jagiellońskiej.

Profil projektu MOSTY NADZIEI na Facebooku.

Projekt a priorytety komunikacyjne Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej na rok 2016

Projekt współgra z aksjologią zadań polityki zagranicznej RP na 2016 rok poprzez zasadnicze podkreślenie podmiotowości organizmu państwowego, które, poszukując swej tożsamości i siły, wspiera się na świadomie rozpoznanym europejskim i chrześcijańskim dziedzictwie kulturowym, dając podstawę do zachowania godności i suwerenności pomiędzy innymi państwami i narodami świata jako wyznacznika wspólnoty wartości, skuteczności dialogu i ładu międzynarodowego. Wspólnota wartości świata demokratycznego jest w projekcie ukazana jako efekt dialogu a nie siły. Projekt rewitalizuje postać Pawła Włodkowica jako fundamentalną inspirację dla współczesnych, niezależnie od stopnia kulturowego zróżnicowania, konkretnych rozwiązań cywilizacyjnych. Dziedzictwo jagiellońskie może być inspiracją wpisującą się w obronę zasad cywilizacji łacińskiej jako priorytetu polskiej polityki zagranicznej w sytuacji zagrożeń zewnętrznych i wewnętrznych oraz w działania na rzecz poszanowania „prawa narodów”

Grupy adresatów

• środowiska naukowe zainteresowane problematyką współczesnych wymiarów polskiego i europejskiego dziedzictwa kulturowego w aspekcie badawczym, dydaktycznym i popularyzatorskim
• placówki edukacyjno-wychowawcze podejmujące problem tożsamości i edukacji międzykulturowej w oparciu o poszanowanie europejskiego rozumienia praw kulturowych, jako praw człowieka
• uczestnicy Światowych Dni Młodzieży 2016
• środowiska animacji i dialogu międzykulturowego respektującego zasady godności człowieka i wspólnot kulturowych, ze szczególnym uwzględnieniem realizowanych przez nie programów edukacyjnych
• regionalne struktury Klubu Jagiellońskiego realizującego program edukacji dla dialogu i nowoczesnego patriotyzmu
• międzynarodowe środowiska kulturotwórcze, szczególnie uniwersyteckie, które podejmą współpracę i zaproszenie w ramach multiplikacji efektów programu MOSTY NADZIEI.

 

Cele szczegółowe

Identyfikacja w zasobie dziedzictwa kulturowego Krakowa tych elementów kultury symbolicznej, włączając historię kultury intelektualnej, które mają szczególne znaczenie w promocji dialogu międzykulturowego i mogą stać się elementem edukacji w sferze krajowej i międzynarodowej debaty publicznej, edukacji obywatelskiej i świadomości kulturowej poprzez:

1. Wypracowanie materiałów oraz formuły animującej debaty publiczne, seminaria, badania i publikacje inspirowane treścią krakowskiego dziedzictwa kulturowego jako modelu poszukiwania wartości dialogicznych we współczesnych relacjach międzynarodowych i międzykulturowych
2. Mechanizmy dialogu międzykulturowego w innych, współczesnych środowiskach socjalizacji i relacji kulturowych w kraju oraz poza jego granicami, wykorzystując wielokulturowe doświadczenie spotkań w czasie Światowych Dni Młodzieży, jako wydarzenia rozpoczynającego odrębny projekt debat i działań edukacyjnych o nazwie MOSTY NADZIEI.

Metody

Proponowane metody realizacji projektu, a więc akademicka analiza treści dziedzictwa kulturowego, następnie organizacja debaty z udziałem uczestników Światowych Dni Młodzieży, a potem międzynarodowych i edukacyjnych seminariów w serii nazwanej MOSTY NADZIEI przywołuje jako przedmiot twórczego rozpoznawania, dyskusji i rozwoju treści stanowiące o nowym ładzie demokratycznym, jaki powstał po 1989 roku tak w Polsce, jak i w Europie, ale który wymaga obrony w kontekście wyzwań dialogu międzykulturowego coraz bardziej podzielonej Europy oraz roli, jaką w tych procesach spełniać mogą konkretne regiony, a nawet miasta. Kraków oraz jego potencjał żywego dziedzictwa stanowi aktywny czynnik dyplomacji i edukacji kulturowej w sferze integracji europejskich środowisk o priorytetowym znaczeniu w systemie europejskiej tożsamości kulturowej, wymaga jednak ciągłego pogłębiania istniejącej w tym zakresie wiedzy, realnych debat i programów edukacyjnych używających metod aktywizujących, inspirujących własną aktywność młodzieży, a więc metod, jakie mają być przedmiotem niniejszego projektu, obliczonych na animację zainteresowania zagadnieniem dialogu poprzez rozumienie i eksplorację jagiellońskiego dziedzictwa kulturowego, jak i dziedzictwa innych zaproszonych do projektu środowisk z Polski oraz tej części Europy – od Wilna do Padwy, a więc z obszaru jagiellońskich inspiracji dialogu i współpracy.

Sposób zaangażowania partnerów

Projekt nie przewiduje partnerstwa instytucjonalnego, a jedynie udział przedstawicieli instytucji współpracujących w formie realizatorów zadania ze względu na możliwość wykorzystania struktur organizacyjnych Klubu Jagiellońskiego, tak w Krakowie, jak i innych miastach Polski, ważnych z punktu widzenia multiplikacji efektów, poprzez realizację debat edukacyjnych w oparciu przygotowane przez Projekt materiały i koncepcję działania. Zakłada ona animację lokalnego dziedzictwa kulturowego poprzez edukacyjne rozpoznawanie i wykorzystywanie jego treści dialogicznych. Naturalnym zapleczem projektu będą jednak uczelnie, tak polskie, jak i zagraniczne, szczególnie w Padwie, Bolonii, Budapeszcie i Pradze, które stanowią część jagiellońskiego dziedzictwa kulturowego. Stanowić one mają wraz z wybranymi uczelniami krajowymi filary MOSTÓW NADZIEI. Uczelnie te to m.in. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Uniwersytet w Białymstoku, Szkoła Główna Gospodarstw Wiejskiego, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie. Ich przedstawiciele wyrazili chęć udziału w projekcie, tak indywidualnie, jak i instytucjonalnie.

Cele zaangażowania odbiorców i partnerów

Odbiorcą efektów projektu oprócz uczestników ŚDM, zaproszonych do kontynuacji poszukiwania lokalnych animatorów dialogu międzykulturowego opartego na chrześcijańskiej aksjologii poszanowania godności człowieka i wspólnot kulturowych, będą polscy uczestnicy debat edukacyjnych jako warsztatów animacji własnego dziedzictwa dialogu poprzez inspirację systemem wartości odnajdywanym w kulturowym dziedzictwie Krakowa jako „kapitale kulturowym dialogu”. Paweł Włodkowic, jako duchowy patron dialogu opartego na uniwersalizującym horyzoncie zarówno obrony, jak i respektowania tożsamości kulturowej innych wspólnot, stanowić może wzorzec, ale i zadanie dla młodzieży z placówek edukacyjnych zaproszonych do twórczej i samodzielnej kontrybucji w program debat, wymiany tych doświadczeń z ośrodkami zagranicznymi przestrzeni jagiellońskiej, ale także tej, która buduje się wieloletnim doświadczeniem wspólnoty Światowych Dni Młodzieży.

Sposób zarządzania projektem

Postacią integrującą strukturę zarządzania, ale i społeczność projektu, był główny koordynator projektu wspierany pracami sekretarza oraz koordynatorów trzech zespołów: ds. badań empirycznych, ds. seminariów i ds. ewaluacji. Do tak utworzonego Kolegium Projektu weszli jeszcze specjaliści ds. administracji projektem, ds. promocji i komunikacji oraz księgowa i informatyk. Projekt był zarządzany metodą klasyczną zapewniającą najszybsze osiągnięcie rezultatów projektu poprzez zaplanowanie kompletnej realizacji projektu.

W strukturze projektu wyodrębniona została sekcja dokumentacji, monitorowania i ewaluacji projektu złożona z jego uczestników, ale także zaproszonych ekspertów z Polskiego Towarzystwa Ewaluacyjnego. Model przyjętej ewaluacji zakładał realizację ewaluacji dialogicznej, rozwojowej, a więc takiej, która ma szczególne zastosowanie w odniesieniu do projektów rozwojowych, edukacyjnych, promocyjnych i bazowała na dorobku koncepcyjnym, metodologicznym i aksjologicznym Polskiego Towarzystwa Ewaluacyjnego oraz tzw. „ewaluacji czwartej generacji” polegającej na uspołecznieniu jej procesu, projektu oraz aplikacji. W ten sposób „ewaluacja dialogiczna” uzupełniała koncepcję metodyczną realizacji projektu i jako taka stanowiła także część jego dorobku merytorycznego z zadaniem promocji w obszarze ewaluacji edukacyjnej.

W sensie procesualnym był to model ewaluacji formatywnej, a więc towarzyszącej realizacji projektu. W realizację tak zaprojektowanej ewaluacji zaangażowane były osoby z bezpośredniego kierownictwa projektu. Sama metodologia ewaluacji zakładała realizację wielu metod badawczych, a więc ilościowych i jakościowych, według zbudowanego w tym celu „projektu ewaluacji”, który stanowił wydzielone zadanie całego przedsięwzięcia. Projekt ewaluacji przyjął wynegocjowane w zespole pytania kluczowe, kryteria i wskaźniki, ale co najważniejsze – był zorientowany na ewaluację partycypacyjną, w której uczestniczyły osoby z obszaru współpracujących placówek i ośrodków realizacji seminariów przy wykorzystaniu struktur Klubu Jagiellońskiego. Ewaluacja podzielona została zasadniczo na trzy fazy: etap realizacji badań empirycznych i seminarium inicjatywnego w czasie ŚDM, fazę seminarium badawczego oraz fazę kilkuczłonowego seminarium rozwojowego o charakterze debaty środowiskowej, która przygotowała mechanizm późniejszych debat multiplikujących efekty projektu.

Zespół projektu

Kierownik projektu

• dr hab. Leszek Korporowicz – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ

Specjalista ds. administracji

• Aleksandra Maciejewska – Klub Jagielloński

Zespół ds. badań empirycznych

• dr hab. Andrzej Porębski – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ
• dr Franciszek Czech – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ
• Magdalena Czech – Instytut Socjologii UJ
• dr Adam Żaliński – Katedra Psychologii UP

Zespół ds. seminariów:

• dr Małgorzata Stefanowicz – Klub Jagielloński
• dr Paweł Plichta – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ

Zespół ds. ewaluacji:

• dr Sylwia Jaskuła – Polskie Towarzystwo Ewaluacyjne
• dr Maciej Pletnia – Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ

Współpracownicy:

• Jakub Bugajski – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ
• Justyna Langowska – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ
• Marina Khanamiryan – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ
• Magdalena Zygier

Sekretarz:

• dr Paweł Plichta – Instytut Studiów Międzykulturowych UJ