Konferencja naukowa w ramach 130. rocznicy powstania Towarzystwa Historycznego (21-22 listopada 2016 r.)
Powstanie w II połowie XIX wieku tzw. krakowskiej szkoły historycznej a następnie szkoły neokrakowskiej wynikało z potrzeby refleksji nad narodową przeszłością. Związani z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie wybitni historycy na podstawie badań źródłowych stawiali śmiałe tezy o przyczynach upadku Rzeczypospolitej, proponowali syntetyczne ujęcia dziejów Polski i postulowali prowadzenie samoistnych ale też zorganizowanych i systematycznych prac historycznych. Formą ich szczególnego zaangażowania na rzecz niepodległości Polski była walka piórem głównie w ramach Towarzystwa Historycznego powołanego jeszcze pod zaborami w 1886 roku we Lwowie. Od początku działalności Towarzystwo stawiało sobie jako cel wzbudzanie i popieranie rozwoju nauk historycznych.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku w ramach środowiska i instytucji Towarzystwa (przekształconego następnie w Polskie Towarzystwo Historyczne) podjęto starania o realizację zarysowanej przez Władysława Konopczyńskiego idei stworzenia „wspólnej organizacji świata historycznego”. Znaczące miejsce w tych pracach mieli uczeni wywodzący się z krakowskiej szkoły historycznej. Istotnym elementem były także merytoryczne polemiki i spory o sposoby postrzegania i przedstawiania dziejów przez przedstawicieli tejże. Choć II wojna światowa a następnie powojenne działania komunistycznej władzy położyły kres krakowskiej szkole historycznej, to jej wpływ na oblicze polskiej historiografii – mimo narzuconej marksistowskiej ideologii – był wciąż obecny. Komunistyczne intencjonalne działania na lata zmarginalizowały wielowymiarowe zasługi dla nauki i kultury wielu wybitnych historyków. Ten fakt oznaczał również zanik zainteresowania ich dorobkiem zagranicą.
W trakcie konferencji w poniedziałek 21 listopada o godzinie 10.40 odbędzie się prezentacja najnowszej publikacji Muzeum Historii Polski i Ośrodka Myśli Politycznej Władysław Konopczyński, Dziennik. 1918–1921, cz. 1–2, wstęp P. Biliński, oprac. P. Biliński, P. Plichta, Warszawa–Kraków 2016. Książka jest kolejną z serii wydawniczej „100-lecie niepodległości. Wspomnienia i pamiętniki” opracowanej przez Muzeum Historii Polski, której celem jest uczczenie pamięci zasłużonych budowniczych Polski niepodległej w 1918 roku.
Konferencja finansowana w ramach umowy 888/P-DUN/2016 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę. Konferencja dofinansowana ze środków Fundacji Studentów i Absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego „Bratniak”. Patronat medialny Radio Kraków.